Zapalenie zatok u dzieci
Zła wiadomość jest taka, że nawet małe dzieci również narażone są na cierpienia spowodowane zapaleniem zatok. Dobra wiadomość – istnieją skuteczne sposoby, by poradzić sobie z tego rodzaju dolegliwościami.
Wstęp
Rodzimy się niekompletni. Przynajmniej jeśli chodzi o zatoki. Nasz „pakiet startowy” zawiera jedynie zatoki szczękowe oraz błędnik sitowy. Po trzech latach dorabiamy się zatok klinowych. Po kolejnych dwóch lub trzech – zatok czołowych.
Do czego potrzebne są dzieciom zatoki?
Do ogrzania i nawilżenia powietrza wdychanego przez nos i trafiającego docelowo do płuc i oskrzeli. W normalnych warunkach powietrze swobodnie kursuje na linii jama nosowa – zatoki. Wystarczy jednak dowolna infekcja, by w nosie pojawił się stan zapalny, a do zatok zaczęły przedostawać się wirusy i bakterie, wywołując tam ostre zapalenie.
Skąd bierze się zapalenie zatok? Jakie są tego przyczyny?
Czynników mogących doprowadzić pośrednio lub bezpośrednio do powstania stanu zapalnego zatok jest naprawdę sporo:
- katar sienny
- przerost migdałka gardłowego
- zapalenie ucha
- alergia
- astma oskrzelowa
- niedobory immunologiczne
- zmiany anatomiczne w obrębie nosa, np. skrzywienie przegrody nosowej
- refluks żołądkowo-przełykowy (treść żołądkowa może cofać się do jam nosa)
- zaburzenia transportu śluzowo-rzęskowego (występujące np. w mukowiscydozie)
- kontakt z dużą grupą dzieci (w żłobku, przedszkolu itp.)
- zanieczyszczenie powietrza
Objawy zapalenia zatok u dzieci do 3 lat
Charakter objawów zależy od wieku dziecka. Oczywiście, jak łatwo się domyślić, najgorzej ostre zapalenie zatok przechodzą niemowlęta i dzieci do trzeciego roku życia. Zaczyna się niewinnie – od kataru. Z czasem dochodzi do tego gorączka i obrzęk powiek. Ten ostatni sygnalizuje infekcję błędnika sitowego. Przebieg choroby może być burzliwy. Wiąże się z wysoką temperaturą oraz stanem septycznym. Kolejnym objawem choroby jest odczyn zapalny oczodołu. Jakby tego było mało, zapalenie zatok u małych dzieci może prowadzić do groźnych powikłań (np. w postaci wystąpienia ropnia podokostnowego, stanu zapalnego w obrębie oczodołu i szczęki czy nawet zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych).
Objawy zapalenia zatok u dzieci powyżej 3 lat
W tym przypadku również zaczyna się od kataru i niedrożności nosa spowodowanej wydzieliną ropną. Tym, co powinno zwrócić naszą uwagę, jest jej barwa: żółta albo zielona. Co jeszcze może zwiastować kłopoty?
- ból nasilający się szczególnie przy pochyleniu głowy
- podwyższona temperatura
- ogólne osłabienie organizmu
- ból głowy
- ból górnej szczęki
- obrzęk powiek
- uczucie drapania w gardle
Rodzaje zapalenia zatok
Więcej niż 10 dni, ale maksymalnie 12 tygodni – tyle może trwać pierwszy rodzaj zapalenia zatok – zapalenie ostre, bakteryjne. Skąd wiadomo, że przyczyną choroby są w danym przypadku bakterie? Po tym, że po pięciu dniach objawy ulegają wyraźnemu… nasileniu.
Jeśli podobne objawy znikną w ciągu dziesięciu dni od pojawienia się, możemy zakładać, że dziecko padło ofiarą infekcji o podłożu wirusowym. Jeśli jednak stan dziecka nie ulega zmianie przez ponad 12 tygodni, wówczas stan taki określa się mianem przewlekłego zapalenia zatok.
Metody leczenia
Pierwsza zasada, jeśli mamy podejrzenie, że to nie jest „zwykły” katar, tylko zwiastun czegoś gorszego, brzmi: nie bagatelizujmy tego. Im młodsze dziecko, tym większym zagrożeniem dla niego są chore zatoki. A u starszych dzieci, jeśli nie zareagujemy w porę, możemy doprowadzić do wykształcenia się zapalenia przewlekłego.
Generalnie, leczenie zapalenia zatok u dzieci sprowadza się do podania leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych, a w niektórych przypadkach także antybiotyków (w przypadku zapalenia wywołanego przez bakterie).
Dodatkowo stosuje się także leki:
- powodujące obkurczanie się śluzówki nosa
- steroidy (stosowane donosowo)
- rozrzedzające ropną wydzielinę
Domowe sposoby leczenie zatok u dzieci
Istnieje szereg sposobów na złagodzenie uciążliwości objawów zapalenia zatok:
- nawilżanie powietrza w mieszkaniu
- wietrzenie mieszkania
- leżenie z głową na poduszce (z uniesioną głową)
- przykładanie ciepłych okładów na czoło
- podawanie soli fizjologicznej / wody morskiej do nosa (w celu rozrzedzania zalegającej tam ropnej wydzieliny)
- podawanie paracetamolu / ibuprofenu (tylko po skonsultowaniu się z lekarzem)
- zastosowanie olejków eterycznych, które ułatwiają oddychanie
Zobacz też sprawdzone preparaty na choroby zatok u dzieci
Powikłania zapalenia zatok u dzieci
Dlaczego zapalenie zatok u dzieci to poważna sprawa (zwłaszcza u małych dzieci)? Z powodu możliwych powikłań. Zresztą same ich opisy brzmią dosyć drastycznie:
- obrzęk powiek
- ropień podokostnowy
- zapalenie tkanek miękkich oczodołu
- ropień oczodołu
- zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej
Podsumowanie
Zapalenie zatok u dzieci to coś, z czym wielu rodziców prędzej czy później i tak będzie musiało się zmierzyć. Na szczęście szybka reakcja na pojawienie się charakterystycznych objawów plus zastosowanie odpowiedniego leczenia gwarantują pełne wyzdrowienie. Przynajmniej do następnego razu 😉
